Gebod 6 voor 2021: Wat eten we daadwerkelijk? En wat zouden we moeten eten?
Sinds eind 2020 beloofde ik jou mijn 12 geboden voor 2021. Iedere maand 1 gebod.
Het is weer zover. Een nieuwe maand dient zich aan.
Voor de maand juni wil ik jullie meenemen in het verhaal van wat we daadwerkelijk eten en wat we zouden moeten eten.
Ik hoop in elk geval dat je er iets aan hebt! Veel leesplezier!
Het vissers/jagers-verzamelaarsbestaan was een manier van leven die ongeveer 2,6 miljoen jaar geleden ontstond. De natuurlijke habitat van de homo sapiens is altijd de kuststreek geweest, vermoedelijk Afrika. De mens at toen vooral vis, schaaldieren, algen, vogels, wat vlees (kleine zoogdieren) en eieren. Daarnaast was plantaardig voedsel (vruchten, knollen, zaden, noten, pitten) een belangrijke voedingsbron.
Op dagelijkse basis boden we weerstand tegen de wisselvalligheid van de natuur. De genen die wij nu bezitten, passen nog steeds het best bij het leven toen ipv een sedentair en stedelijk bestaan. In die zin bestaat er een mismatch tussen de genetische ‘behoeften’ van de mens en zijn huidige leefomgeving.
De eerste echte mismatch tussen genen en omgeving wordt gevormd door het ontstaan van de landbouw, ongeveer 10000 – 12500 jaar geleden. Een groot voordeel van het telen van gewassen en houden van vee was een toename van de hoeveelheid voedsel, maar landbouwvoeding is lager van kwaliteit en minder divers dan de gevarieerde voeding van jager-verzamelaars.
De gemiddelde Europese boer at vooral tarwe, rogge en gerst. Daarnaast vulde hij deze voeding aan met erwten en linzen, af en toe vlees, melk en kaas.
Granen worden dus pas relatief kort in zeer grote hoeveelheden gegeten. Daardoor is de menselijke spijsvertering nog niet geheel aangepast op een goede vertering. Het koolhydraatgehalte van granen is relatief hoog zodoende ook de bloedsuikerspiegel relatief stijgt na het eten van granen (en bloedsuikerpieken en -dalen moeten we absoluut vermijden, zie hiervoor één van mijn vorige blogs door hier te klikken). Daarnaast bevatten granen relatief veel antinutriënten.
Verschillende onderzoeken komen tot de conclusie
dat de overgang naar voeding waarin graan een hoofdrol speelt, heeft geleid tot de ontwikkeling van chronische inflammatoire en degeneratieve ziektebeelden zoals obesitas, diabetes type 2 en hart-en vaatziekten en talloze nutriëntentekorten, waaronder vitaminedeficiënties, ijzertekorten en mineraalstoornissen van de botten en tanden. Boeren ontwikkelden ziekten die jagers-verzamelaars niet hadden zoals bv. scheurbuik (tekort aan vitamine C), anemie (gebrek aan ijzer), kroep (gebrek aan jodium), Beri Beri (gebrek aan vitamine B1) enz.
Dankzij de lichaamsoneigen samenstelling veroorzaakt het drinken van koemelk bij bepaalde personen problemen. Geen ander zoogdier dan de mens drinkt langer melk dan tijdens de
zoogperiode van zijn eigen soort. Zuivel bevat lactose en caseïne die gezondheidsklachten kunnen geven.
Groente bevat relatief meer koolhydraten en minder nutriënten dan vroeger. Landbouwgif wordt ook rijkelijk gespoten op groente en fruit.
Vlees bevat meer vet en minder eiwitten dan in de oertijd. Daarenboven wordt antibiotica gebruikt in geteeld vlees en gekweekte vis.
Vervolgens hebben we sinds de industriële revolutie steeds meer bewerkte producten met transvetzuren, suikers en (snelle) koolhydraten aan ons menu toegevoegd. Tegelijkertijd zijn we veel minder vis, groenten en fruit gaan eten. We zijn helemaal niet aangepast om voeding te eten met veel suikers en maar heel weinig vezels.
Sommige adaptaties bleken gunstig, andere zijn ongunstig geworden.
Ok, toegegeven onze levensverwachting ligt nu wel een pak hoger dan duizenden jaren. Misschien zit ook de uitroei van honger, verbeterde hygiëne, enkele medicijnen, lagere kindersterfte en het hebben van minder kinderen hier voor iets tussen? En levensverwachting zegt natuurlijk niet alles. De huidige mens wordt gekenmerkt door een langer, maar ongezonder leven.
Bovendien eten we tegenwoordig bijna de hele dag door: drie hoofdmaaltijden en vaak nog 3 of meer (vaak suikerrijke) tussendoortjes of snacks. Dit is vermoedelijk niet zoals de oermens gegeten heeft. De meeste mensen eten 20% teveel dan nodig`.
Wat je dus moet doen, is je lichaam voeden, volgens waar je genen op ingesteld staan, daarom heet het ook voedsel. 74 % van onze voeding is niet conform aan de verwachtingen van onze genen. Met het inachtnemen van bovenstaande en rekening houdend met deze verhoudingen brengen we ons lichaam terug naar hoe er in vroegere tijden gegeten werd. Dat is het belang van onze evolutie.
P.S. Het is niet omdat mensen het eten dat het menseneten is.
Denk daar maar eens over na!
