Category: Beweging

EEN SPETTEREND EN GEZOND 2021!

Dertien recente inzichten over gezond leven en afvallen. De laatste twee worden voor u uit de doeken gedaan

Gezondheid krijgt vaker de aandacht die ze verdient en dat stemt me gelukkig!
Toch is er nog een hele weg af te leggen.

Op 18 november 2020 publiceerde De Morgen een artikel waarbij er 13 inzichten werden geschetst over gezond leven.  Tot nu gaf ik elke week 2 inzichten mee waarbij ik telkens mijn eigen mening geef (staat in het cursief).  Dat is één van de diverse manieren waarbij ik het verschil wil maken om mensen te helpen zich weer goed te voelen in hun vel en hen gezond(er) te maken.
De voorbije weken schetste ik 11 van de 13 inzichten.  Ik sluit 2020 af met de laatste 2 inzichten: nummer 12 en 13. Ik ben overtuigd dat ook jij er iets aan hebt!

Met als bonus: bij de start van 2021 geef ik u mijn 12 geboden mee.
Daarmee wordt 2021 wederom een jaar vol goede voornemens, maar je doet dit niet alleen.  Ik zal je hierbij helpen: elke maand van 2021 licht ik één goed voornemen toe.  Zo wordt het voor jou doenbaar om er mee aan de slag te gaan.

Veel leesplezier!

De oplossing om af te vallen schuilt niet in sporten: 13 recente inzichten over gezond leven en afvallen

12. Leer je hormonen kennen 

Als het over obesitas gaat, hoor je soms de stelling dat de patiënten daar zelf schuld aan hebben. Onterecht, vindt endocrinoloog Guy T’sjoen. “Te weinig slapen doet bijvoorbeeld je hongerhormoon stijgen, en bij veel stress grijp je naar zoet en vet.”

We geven ze van zowat alles de schuld. Maar hormonen zorgen er in de eerste plaats voor dat we leven.  Net daarom moet u ze leren kennen.

Eigenlijk komt het er steeds weer op neer om te gaan achterhalen wat nu overgewicht, diabetes, ziekte van Crohn, fibromyalgie, reuma enz.  veroorzaakt.
Waar heeft ons lichaam (en dus wij-zelf) een steek laat vallen en kunnen we dat weer gaan fiksen?

Voeding-beweging-slaap-stress zijn mijn vier stokpaardjes en zijn zo belangrijk als het over gezondheid gaat.  Ze zijn vaak gelinkt aan elkaar.  Gezondheid staat of valt met één of meerdere van deze en vormen dikwijls een vicieuze cirkel.

Mensen die weinig bewegen overdag, hebben een minder kwalitatieve slaap.  Mensen die ’s nachts werken, hebben vaker last van spijsverteringsproblemen.
Ook de aanmaak van melatonine (slaaphormoon) wordt verstoord.  Ze slapen op momenten waar ze eigenlijk wakker moeten zijn waardoor hun biologische klok tilt slaat.  Het immuunsysteem geraakt zo verzwakt want eigenlijk treedt bij gezonde mensen het immuunsysteem enkel ’s nachts in werking.  Maar aangezien nacht en dag worden verward, wordt het immuunsysteem verstoord.
De belangrijkste doodsoorzaken van hart-en vaataandoeningen, obesitas, diabetes en kanker hebben allemaal een verband met slaapgebrek.
Slaapapneu is zelf een slapende moordenaar.  1 op 7 overlijdt binnen 12 jaar als er geen behandeling plaatsvindt.  

Wat jouw gezondheid betreft, heb je (onbewust) heel veel zelf in de hand:

      • Neem tijd voor een kwalitatieve slaap
      • Reduceer die hoeveelheid stress
      • Eet datgene wat gezond maakt
      • Beweeg regelmatig

En ik garandeer je dat je al een heel eind verder komt!

 

13. Je afweersysteem kan je zélf onderhouden

Wondermiddeltjes die je immuniteit onverwoestbaar maken, bestaan helaas niet.  Maar je kan je afweersysteem wel zo fit mogelijk houden.

Waar!

En hoe kan je dat doen? 

Zoals zonet hierboven geschetst, kom je met een goede basisvoeding (en eventueel suppletie), beweging, kwalitatieve slaap, reductie in stress al een heel eind verder.  Ook in mijn vorige blog (punt 11) sprak ik van de belangrijke rol van ons microbioom in de afweer.  Daarbij zijn  de darmen het grootste (80%) immuunorgaan van het lichaam.  Verbetering van het microbioom in de darmen heeft een positief effect op de conditie van het afweersysteem.  Maar ook het Common Mucosal Immune System (CMIS) (zie vorige blog) in longen, huid, urogenitale organen en synoviale gewrichten zijn in staat is om micro-organismen te neutraliseren. Dit systeem hoeft slechts actief te worden als de lichaamsbarrière niet intact is.

Gunstige bacteriën trainen het immuunsysteem om onderscheid te maken tussen ziekteverwekkende en onschuldige stoffen. De gunstige bacteriën voorkomen zo overreactie van het immuunsysteem.

Prebiotische vezels, fructo-oligosachariden (FOS) in fruit, galacto-oligosachariden (GOS) in koemelk en human-milk oligosacharides (HMO) in moedermelk zijn voor het lichaam onverteerbaar, maar zijn wel in staat om als voedingsbron te dienen voor bepaalde bacteriën.

Curcumine, vitamine C,  pre- en probiotica zijn eerste keus voor de behandeling van overreactie van het immuunsysteem.  Onder probioticum worden voornamelijk bifido- en lactobacteriën bedoeld.  Ook een suppletie aan glutamine is aanbevolen.  Een glutaminetekort verhoogt de darmpermeabiliteit en kan aanleiding geven tot de intrede van een groot aantal toxinen en pathogenen in de bloedbaan.  

Toch is het ook belangrijk te weten dat de basis voor deze gezonde volwassen microbiotica al bij de foetus wordt gelegd.
Tijdens een vaginale geboorte worden veel goede bacteriën via de vaginale microbiotica overgebracht op de baby.  Ook bij het geven van borstvoeding komt de microbiotica van de moeder rond het tepelhof uiteindelijk bij de baby in de darm terecht.  Wanneer men met een keizersnede wordt geboren en/of wanneer men geen borstvoeding krijgt, is het aantal goede bacteriën dat zich kan vestigen dus ook minder.  Dat zou een mogelijke verklaring kunnen zijn dat baby’s geboren met een keizersnede een grotere kans hebben om allergische klachten te ontwikkelen, zoals astma, eczeem, auto-immuunziekten en overgewicht.

Ziezo, dat waren de laatste 2 van de 13 inzichten die met mijn mening werden becommentarieerd.  Ik hoop uit de grond van mijn hart dat je er iets aan had, al was het maar 1 dingetje dat jouw leven positief kan veranderen!

Volgende week geef ik je mijn 12 geboden mee.
Daarmee wil ik, samen met jou, een goede start nemen om van 2021 een jaar te maken die voor jou een serieuze ommezwaai betekent.  Een jaar waarin je je beter voelt, gezonder, energieker, enthousiaster, noem zelf maar op.  Elke maand van 2021 zal ik één van de twaalf goede voornemens toelichten.  Zo wordt het voor jou doenbaar om er mee aan de slag te gaan.

Tot volgende week!

Dertien inzichten over gezond leven. Nummer 3, 4 en 5 bekeken

Enkele zware uitspraken.  Misschien net iets te kort door de bocht?
Enige voorzichtigheid is hier zeker nodig.
In mijn praktijk spreek ik steeds van de 4 G’s als het over voeding gaat:
gezond – gespreid – gevarieerd – gematigd.

Het is kwestie van te weten wat er werkt en wat niet.
Enkele feiten op een rij:
We eten met z’n allen veel te veel suikers: brood, pasta, rijst, aardappelen, fruit, frisdrank,enz.

Suikers hebben we vooral nodig bij een stress-reactie: fight-flight.   We zouden veel meer vetten moeten eten
en nog meer eiwitten.  Je moet gewoon weten welke vetten.  Dus niet minder vet, maar wel minder slecht vet
en meer gezond vet, want vetten hebben we wel degelijk nodig.
Dus de uitspraak “Eet niet minder vlees” is te kort door de  bocht.
“Eet meer groenten” daarentegen is dan wel weer een correcte uitspraak.  Leg zeker de helft van je bord met groenten en wissel af in geur en kleur!
“Eet niet minder vet” is ook een goede uitspraak, maar weet daarbij wel welk vet.
“Eet méér fruit” is ook goed verwoord, maar overdrijf hier ook niet in wat fruit bevat fructose en
een dikmaker bij te veel dus vandaar mijn G voor gematigd.
Beperk je dus tot 3 stuks per dag.

“De mindermethode werkt niet” is dus te scherp gesteld. Ik sluit mij er niet bij aan.
Het is kwestie van te weten wat wel en wat niet
.


4. Dat dieetboek leg je beter opzij

Dertien inzichten over gezond leven. De eerste 2 toegelicht

Er komt meer en meer ‘beweging’ in het gezondheidslandschap.
Gezondheid krijgt vaker de aandacht die ze verdient en dat stemt me gelukkig!
Toch is er nog een hele weg af te leggen.

Vorige week verscheen er een artikel in De Morgen waarbij er 13 inzichten werden geschetst over gezond leven.  Tijd om deze even van dichterbij te bekijken.
Voor de rest van 2020 geef ik elke week 2 inzichten mee waarbij ik telkens mijn eigen mening geef.  Dat is één van de diverse manieren waarbij ik het verschil wil maken om mensen te helpen zich weer goed te voelen in hun vel en hen gezond(er) te maken.  Ik ben overtuigd dat ook jij er iets aan hebt!

Met als bonus: op het einde van de rit geef ik u mijn 12 geboden mee.
Daarmee wordt 2021 wederom een jaar vol goede voornemens, maar je doet dit niet alleen. Ik zal je hierbij helpen: elke maand van 2021 licht ik één goed voornemen toe.  Zo wordt het voor jou doenbaar om er mee aan de slag te gaan.

Veel leesplezier!

De oplossing om af te vallen schuilt niet in sporten: 13 recente inzichten over gezond leven en afvallen

Hoeveel keer heeft u vandaag al in de koelkast gekeken?  Eén op de vier Vlamingen geeft aan verdikt te zijn tijdens de eerste lockdown. In quarantaine ligt emo-eten op de loer en het zijn niet de gezonde snacks die ons de stress en onzekerheid even doen vergeten. Suiker, vet, zout én alcohol doen het beter. Daarom: deze 13 inzichten over (gezonde) voeding en afvallen.

1. Meer bewegen om af te vallen?  Helaas


2. Intermittent fasting is geen onzin

Nieuwe praktijkruimte in opbouw…

WORK IN PROGRESS…

TIJDENS DE WERKEN, BLIJVEN JULLIE WELKOM !!

Bel/mail voor uw afspraak:

       0496/191062        info@asvice.be

Wereld diabetesdag 2019

Werelddiabetesdag

Op 14 november werd diabetes wereldwijd in de kijker geplaatst.  Een jaarlijkse must, zo vind ik.

Deze blog probeert dan ook deze dag/week aan te grijpen om de ziekte diabetes in de kijker te plaatsen: als een soort van verhoging van de alertheid rond de ziekte of een reminder om mensen eraan te herinneren dat de prevalentie van diabetes jaar na jaar toeneemt maar dat we wel degelijk kunnen vermijden om diabetes te ontwikkelen.

Weet jij wie kans maakt om diabetes type 2 te hebben?

Volgende mensen lopen in elk geval een verhoogd risico:

  • mensen met een leeftijd >45 jaar
  • in de familie komt diabetes voor
  • zwaarlijvige (BMI >25 kg/m2)- of obese (BMI >30 kg/m2) mensen
  • er is een verhoogde buikomtrek:
    • mannen
      • <94 cm =  OK
      • 94-102cm = opgepast!
      • >102 cm = gevaarlijk
    • vrouwen
      • <80 cm = OK
      • 80-88cm = opgepast!
      • >88 cm = gevaarlijk
  • er is weinig lichaamsbeweging = minder dan 30′ per dag
  • je eet niet gezond
    • veel suikerrijke voeding zoals frisdranken, snoepgoed, gebak
    • weinig plantaardige voedingsmiddelen
    • te veel dierlijke voedingsmiddelen zoals boter, room, vlees
    • weinig water
    • weinig vezels en mineralen
  • er is medicatiegebruik zoals bv. cortisone
  • je maakte eerder zwangerschapsdiabetes mee

Symptomen van teveel suiker in je bloed zijn:

  • Droge mond/tong
  • Dorst
  • Veel drinken
  • Veel plassen
  • Slaperigheid en moeheid
  • Wazig zien

Wil je (nog) méér weten over diabetes, kom dan zondag, 17 november naar Avelgem.  Naar jaarlijkse gewoonte organiseren verschillende lokale afdelingen van de Diabetes Liga er een wandeling. Bijzonder aan de wandeling is dat er een infobeurs over diabetes aan wordt gekoppeld. Er zijn standen van huisartsen, educatoren, apothekers, diëtisten en podologen.     Je kan me alvast vinden bij de stand van de educatoren.  Ik geef je er met plezier meer informatie en een antwoord op jouw vragen.

Er zit ‘beweging’ in onze levensstijl

Eén jaar na de lancering van de nieuwe voedings-en bewegingsdriehoek en bij het aanhoren van het startschot van de Europese week van de sport concludeert het Vlaams Instituut Gezond Leven dat bijna 3/4 Vlamingen meer wil bewegen of minder lang stilzitten en dat 2/3 Vlamingen gezonder of minder wil gaan eten.

Een sedentaire levensstijl is bijzonder ongezond

We zitten met z’n allen gemiddeld maar liefst 8,3 u per dag.  Jongeren nog net iets meer, namelijk 9,5 u en kleuters 6 u. Meer dan 8 u per dag stilzitten beschouwen wetenschappers als schadelijk voor de gezondheid en het remt de  levensverwachting.  Het is zelf bewezen dat wie meer dan 5u per dag zit, 2 tot 3 jaar vroeger sterft!  En die weg naar dat einde verloopt vrij zwaar.  Ja, zwaar, dat mag je letterlijk nemen: 1 op 2 volwassen Vlamingen heeft overgewicht, dat is 1 op 10 Vlaamse jongeren.  1 op 7 volwassenen en 1 op 16 Vlaamse jongeren is obees.                                       Een Europese studie bij 120 000 mensen heeft kunnen aantonen dat de kans dat je vroeger een ziekte krijgt zoals bv. kanker, diabetes, hart-en vaatziekten (hartinfarct, strokes) enz. een pak groter is bij overgewicht.

Het is niet enkel je gewicht dat een rol speelt voor je gezondheid.  Ook de verhouding van je gewicht tot je lengte speelt een rol. Dit wordt BMI of body mass index genoemd.  Maar wanneer heb je nu overgewicht?  En wanneer ben je obees?

Een ‘normaal’ lichaamsgewicht heb je bij een BMI tussen 18,5-24,9 kg/m2.   We spreken dus van overgewicht vanaf een BMI van 25 kg/m2.  Obesitas komt voor vanaf 30 kg/m2 en dan wordt er nog een onderscheid gemaakt volgens het gezondheidsrisico.  Graad 1 of matige obesitas wordt genoemd tussen 30-34,9 kg/m2. Graad 2 of ernstige obesitas treedt op bij een BMI vanaf 35 en onder 40 kg/m2.  Je bent extreem obees (graad 3 gezondheidsrisico) bij een BMI boven de 40 kg/m2, een tikkende tijdsbom met andere woorden.  Als diabeteseducator spreek ik mijn patiënten reeds aan bij overgewicht, maar een overduidelijk signaal wil ik geven door aan de alarmbel te trekken vanaf een BMI van 30 kg/m2.

Maar ook de verdeling van het lichaamsvet speelt een uitermate belangrijke rol.  Opstapeling van vet ter hoogte van de buik is het gevaarlijkst in vergelijking met vetopstapeling elders in het lichaam. Waarom? Omdat bij deze vorm de kans op het ontstaan van ziekten het grootst is.  We maken een onderscheid tussen mannen en vrouwen.  Een ideale buikomtrek bij vrouwen is er één onder 80 cm.  Een acceptabele buikomtrek is tussen 80 en 88 cm.  Boven de 88 cm is ongezond. Mannen hebben iets meer ‘marge’. Het is gezond om als man een buikomtrek van onder 94 cm te hebben.  Het (hij) ‘kan er nog mee door’ bij een omtrek tussen 94 en 102 cm.  Boven 102 cm is het onaanvaardbaar.

Hoog tijd om er iets aan te doen: hef je gat op en beweeg!  De officiële aanbeveling is minimum elke 30 minuten even rechtstaan. En als je wat meer wil bewegen, hoef je daarbij niet onmiddellijk aan topsport te doen. 30′ beweging per dag als volwassene en 60′ per dag als kind is reeds goed voor ons. Bewegen zoals de trap nemen ipv de lift, het huishouden, gras afrijden zijn goede voorbeelden.  Een licht verhoogde hartslag en ademhaling dat is alles.  Bekijk je voedingsgewoontes ook ‘s.  Een goede leidraad is de actieve voedingsdriehoek.  Bekijk hiervoor mijn blog ‘de voedingsdriehoek’.

Conclusie:  een gezonde leefstijl zorgt voor aanzienlijke gezondheidswinsten.  Dat kan je alleen bereiken via een combinatie van én minder zitten én meer beweging én gezonde voeding.

Succes alvast.  Het ‘ga je goed’! 🙂

Nonsense en common sense over koolhydraten

Over koolhydraten doen heel wat onterechte geruchten de ronde.

Koolhydraten zijn onze belangrijkste energieleveranciers en ‘brood’nodig voor de werking van spieren en hersenen. Afhankelijk van leeftijd, fysieke inspanning, geslacht, enz. zouden koolhydraten bij gezonde mensen in principe 50 tot 60% van de totale energiebehoefte moeten dekken.

De beste keuze zijn voedingsmiddelen die naast koolhydraten ook vezels, vitaminen en mineralen bevatten. Aardappelen en volkoren graanproducten, bruine rijst, volkoren bulgur (gekookte tarwevlokken) en quinoa, groenten en peulvruchten zijn hier mooie voorbeelden van. Volle graanproducten zouden beschermen tegen darmkanker en mogelijk tegen diabetes type 2 en hart-en vaatziekten.

Volkoren brood is een bron van eiwitten, kalium, ijzer, magnesium, zink, niacine (vitamine B3), foliumzuur en rijk aan vitamine B1, koper en fosfor.  

Volgens het Vlaams Instituut voor Gezond Leven is er geen wetenschappelijk bewijs dat gekookte aardappelen slecht zijn voor de gezondheid en sommige aandoeningen zoals diabetes zou bevorderen.  Daarom kregen gekookte aardappelen in de nieuwe voedingsdriehoek een plaats in de donkergroene zone (voedingsmiddelen van plantaardige oorsprong) omdat ze een gunstig effect hebben op de gezondheid.  Daarenboven zijn aardappelen geschikt voor personen die geen gluten mogen (coeliakie).  Bulgur, couscous bevatten tarwe en zijn niet geschikt voor personen met glutonintolerantie.

Gekookte aardappelen zijn een boede bron van vitamine C, B6 en kalium en bevatten geen vet.

Regelmatig gefrituurde aardappelproducten eten, houdt mogelijks een verhoogd risico in op diabetes, obesitas en hart-en vaatziekten.  Uiteraard spelen ook andere leeftstijlfactoren een rol.

Een portie van 200 g frieten  brengt drie à vier keer meer energie aan dan 200g gekookte aardappelen.

De Belg eet gemiddeld te weinig aardappelen of alternatieven zoals deegwaren en rijst, zo’n 138g wat een derde minder is dan tien jaar geleden.  200g aardappelen is een vrij normale portie.  1 aardappel van 70 g komt overeen met ongeveer 40 g gekookte rijst of deegwaren (15 g ongekookt).  Met 200g gekookte rijst of deegwaren is behoorlijk veel en zit je al snel  aan 260 kilocalorieën. 

Aardappelen vervangen echter geen groenten.  Peulvruchten zoals kikkererwten, linzen, soja- witte en bruine bonen bevatten heel wat koolhydraten en zijn rijk aan eiwitten, waardoor het waardige plantaardige vleesvervangers zijn.

En ook hier herhaal ik dat we best alles eten met mate.  De portiegrootte en de verhoudingen doen er zeer zeker toe! Een gezonde warme maaltijd bestaat uit 1/4 vlees, vis of vleesvervangers, 1/4 aardappelen of alternatief en maar liefst 1/2 groenten.  En bij het neigen naar 1/5 portie aardappelen en 55% groenten ipv 50% zeg ik uiteraard geen neen!  Groenten mag je trouwens à volonté eten en hiermee behoud je toch nog je gehalte aan gezonde koolhydraten.  Een goed alternatief kan bv. zijn om de hoeveelheid pasta of rijst te verminderen door deze te vervangen door courgetti (courgetteslierten), bloemkool- of broccolirijst.  Pastinaak-of wortelfrietjes kunnen aardappelfrieten vervangen.  In aardappelpuree kan het aandeel van groenten worden verhoogd.  En in de plaats van steeds te grijpen naar een koekje of frisdrank als tussendoortje kunnen noten of olijven als tussendoortje ingeschakeld worden.

Vetten hebben we nodig #werelddiabetesdag

14 november : werelddiabetesdag.

Maar al te vaak hoor ik dat diabetes een ‘suikerziekte’ is en dus gelijk staat aan het bannen van suikers.  Dit is slechts ten dele waar.  Het is veel méér dan dat.  Ook onder andere vetten spelen een primordiale rol.  Net daarom wijd ik mijn blog aan deze voedingsstof.

Wist je dat we zowel koolhydraten, eiwitten als vetten nodig hebben?  Onze energie halen we verhoudingsgewijs uit:

  • 60 % koolhydraten
  • 30 % vet
  • 10-15 % eiwitten

Maar… voor wat betreft vetten is het niet gelijk welke soort vet we naar binnen werken!  Méér dan 2/3 (dus > 20 %) zou uit onverzadigd vet moeten bestaan.  Slechts 1/3 oftewel max. 10 % is verzadigd.  Onverzadigde vetten zijn ‘minder ongezond’ dan verzadigde vetten, maar het blijft steeds met mate consumeren.  Een handig trucje om beiden uit elkaar te halen, is: O in onverzadigd is OK. De V in verzadigd is Verkeerd. Slechts 1% (2-3 gram) zou transvet mogen zijn.

Vetten hebben een zekere impact op ons cholesterolgehalte. Zowel verzadigde vetten als transvetten verhogen de ‘slechte’ LDL-cholesterol en verlagen de ‘goede’ HDL-cholesterol. Echter transvetten hebben een nog schadelijker effect op ons cholesterolgehalte dan verzadigde vetten.

Voor elke  4 tot 5 gram transvet die je dagelijks eet, stijgt je risico op hart-en vaatziekten met een kwart

Transvetten komen van nature voor in onder meer melk en vlees van herkauwers.
Volle melk bevat 0,1 gram transvet per 100 milliliter, rundvlees 0,4 gram per 100 gram.

Maar ook industrieel transvet bestaat.  Die zit vervat in harde margarines, koekjes, gebak en snacks.  Margarines bevatten minder dan 1 gram transvet per 100 gram.  Roomboter bevat 1,5 gram transvet per 100 gram.

Koeken bevatten tussen 0 en 3 gram transvet per 100 gram.

Transvet staat vaak als ‘plantaardig vet, gedeeltelijk gehard’ of ‘gehydrogeneerd vet’ op de verpakking

28 gram verzadigd vet zit onder meer in 400 gram rundsgehakt of 50 gram boter of 2 chocoladekoeken.  

Ook al zijn plantaardige oliën beter dan dierlijke producten, toch is het belangrijk te weten dat kokos-en palmvet absoluut van het menu geschrapt moeten worden omwille van hun groot gehalte aan verzadigd vet.

Let op bij verhitting van vetten!

Hoe sterker (meervoudig) onverzadigd een olie is, hoe minder geschikt voor verhitting.  Frituren en bakken in oliën rijk aan omega 3-vetzuren zoals lijnzaad-, koolzaad-, walnoot- en sojaolie is geen goed idee.  Olijfolie is dan een betere keuze door het hoge gehalte aan enkelvoudig onverzadigde vetzuren.  Ook maïs-en zonnebloemolie mag je verhitten.

Ook de plaats waar je vet opslaat, is heel belangrijk.

Vetweefsel, en voornamelijk het onderhuids vetweefsel, heeft een beperkte opslagcapaciteit.  Wanneer we deze capaciteit overschrijden zullen vetzuren zich ter hoogte van andere organen in het lichaam gaan opstapelen: lever, pancreas, hart en spieren.  Het is vooral deze vorm van vetopstapeling die erg ongunstig is.  De vetzuren zullen tal van processen verstoren, wat aanleiding kan geven tot complicaties in het metabolisme van deze weefsels.  Vooral ter hoogte van de spieren leidt dit in vele gevallen tot de ontwikkeling van insulineresistentie, wat de suikerspiegel in het bloed geleidelijk doet toenemen.  Een mogelijk gevolg hiervan is type 2 diabetes.

De soort vetopstapeling kan je ook op het eerste gezicht van iemands lichaam afleiden.  Er bestaan peervormen en appelvormen.  Een appelvorm is veel schadelijker dan een peervorm omdat het (visceraal) vet zich net concentreert rond de organen.

Om dat vet kwijt te raken, is het heel belangrijk om te vermageren.

Het belang van onze darmen

Onze darmen spelen een belangrijke rol in onze spijsvertering.  Ze staan in voor enerzijds de selectie van voedingsstoffen die ons lichaam nodig heeft zodoende het goed kan functioneren en anderzijds excretie van onverteerbare voedselresten of afvalstoffen.

Het opnemen van nutriënten uit onze voeding vindt grotendeels plaats in de dunne darm (duodenum of twaalfvingerige darm).  Hier worden onder meer ‘eenvoudige’ koolhydraten en eiwitten door de darmwand heen in de bloedbaan opgenomen.  Bij consumptie van teveel eiwitten kan de dunne darm deze niet allemaal verteren en komt er een deel in de dikke darm terecht, wat  ongunstig is.  De bacteriën in de dikke darm breken deze af maar er ontstaan zwavel-en stikstofverbindingen (de typische geur van rotte eieren).  Deze verbindingen zijn schadelijk voor onze gezondheid.  Veel vezels eten kunnen de schadelijke afbraakproducten beperken.

Een restant kleine hoeveelheden eenvoudige koolhydraten (6-10%) en eiwitten (2-5%) vinden hun doorgang van de dunne darm naar de dikke darm.  Maar het zijn vooral de vezelsonverteerbare plantaardige koolhydraten (brood, groenten en fruit) die belanden in de dikke darm waar miljoenen bacteriën zich eraan te goed doen.  Bij de afbraak van die vezels komen er stoffen vrij die de beweging van de dikke darm stimuleren en die stoffen ontwikkelen zoals kortketenige vetzuren, die de darmwand gezond houden, een gevoel van verzadiging geven en onze glycemie reguleren.  Omdat deze vezels gunstige bacteriën stimuleren, worden ze ook ‘prebiotica’ genoemd.  Bij een vezelarm tasten de bacteriën het slijm aan dat het darmepitheel bekleedt.

‘Wie jaren leeft op een dieet van weinig vezels (te weinig fruit, groenten, granen, bruin/meergranen brood) en veel eiwitten (teveel eieren, rood vlees, vis, bonen) , verhoogt waarschijnlijk het risico op diabetes, hart-en vaatziekten en kanker.’

Onze darmbacteriën zijn dus onze bondgenoten, zolang we ze goed voeden!

Wat met probiotica, de gezonde bacteriën verkrijgbaar in flesjes en pakken yoghurt?  

Suikers, voornamelijk geraffineerde suikers en antibiotica zorgen ervoor dat slechte bacteriën de bovenhand nemen met bepaalde negatieve gevolgen zoals bv. vorming van schimmels.  De probiotica lijken het risico te verkleinen dat schadelijke bacteriën de overhand krijgen.

PDS of prikkelbaredarmsyndroom of IBS of Irritable Bowelsyndroom of spastisch colon

Prebiotica is echter niet voor iedereen even gunstig.  Mensen die lijden aan PDS of prikkelbaredarmsyndroom zien zich net genoodzaakt vezels zoveel mogelijk te mijden.  Bij de afbraak in de dikke darm ontstaan meer gassen doordat hun darmwand gevoeliger en mogelijks zelfs beschadigd is.  De dikke darm heeft namelijk veel zenuwuiteinden en een kleine verstoring door stress, langdurig medicijngebruik, infecties of verkeerde voeding resulteert in een reactie van de darm.  De samentrekkingen (peristaltiek) kan hierdoor krampachtig en onregelmatig gebeuren.  Als dit te lang of te veel optreedt, spreekt men van IBS of PDS.  Mogelijke symptomen bij IBS of PDS zijn:

  • buikpijn
  • winderigheid
  • opgeblazen gevoel
  • rommelingen
  • vaak ontlasting
  • diarree of net harde stoelgang

Deze groep is ook overgevoelig voor fermenteerbare oligosacchariden, disacchariden, monosacchariden en polyolen.  De allerbekendste is lactose.  Ook niet-westerlingen kunnen deze melksuiker niet goed afbreken en krijgen buikkrampen als ze veel zuivel eten of drinken.  Sommigen kunnen ook fructose niet afbreken.

Obstipatie

We spreken van obstipatie als je minder dan 3 keer per week naar het toilet kan gaan of als u last heeft van harde, droge ontlasting.  Vezels, voldoende water en lichaamsbeweging spelen een belangrijke rol om verstopping tegen te gaan.

Coeliakie

Coeliakie wordt veroorzaakt door een overgevoeligheid voor gluten.  Dit zijn (kleef)eiwitten die in granen zitten.  Glutenhoudende graansoorten beschadigen het slijmvlies van de dunne darm.  De darmvlokken worden vernietigd en kunnen daardoor niet genoeg enzymen meer uitscheiden voor de vertering wat als gevolg heeft dat niet alle benodigde voedingsstoffen door het lichaam worden opgenomen.  Er ontstaat zo een tekort aan o.a. vitamines en mineralen en eventueel vermagering.  De enige manier om deze klachten te voorkomen is het volgen van een levenslang strikt dieet waarin geen glutenrijke granen voorkomen.  Rijst, boekweit, gierst, quinoa bevatten geen eiwitten.

Ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn is een chronische ontsteking van de slijmvliezen van het spijsverteringskanaal en kan van mond tot anus voorkomen.  Meestal is dit het laatste deel van de dunne darm en eerste deel van de dikke darm.

Mogelijke gevolgen van deze ontstekingen kunnen zijn dat er littekens worden gevormd wat de darmwand dikker kan maken en zo voor een vernauwing kan zorgen.  Dit kan ervoor zorgen dat voedingsstoffen minder goed worden opgenomen en vermagering en gebrek aan vitaminen en mineralen in de hand werkt.

De oorzaken van deze ziekte van Crohn zijn veelzijdig:  erfelijkheid speelt een belangrijke rol, roken, stress evenals omgevingsfactoren.  Slechte bacteriën of virussen kunnen ook een rol spelen bij het ontstaan van deze ziekten, maar er zijn ook aanwijzingen dat bij de ziekte van Crohn het verdedigingsmechanisme van ons lichaam het laat afweten.  Het eigen lichaam wordt aangevallen (auto-immuunziekte).

Wat met probiotica, de gezonde bacteriën verkrijgbaar in flesjes en pakken yoghurt?  

De enige toepassing waarvoor er relatief solide bewijs is, is het voorkomen van diarree  op reis en bij inname van antibiotica.  De probiotica lijken het risico te verkleinen dat schadelijke bacteriën de overhand krijgen.  Suikers, voornamelijk geraffineerde suikers en antibiotica daarentegen zorgen ervoor dat slechte bacteriën de bovenhand nemen met bepaalde negatieve gevolgen.  Vorming van schimmels is hier mogelijks een gevolg van.